ابزار و اصطلاحات خیاطی
در هر حیطه ی کاری کلمات و اصطلاحاتی وجود دارد و شاید برای ما که در ان محیط نیستیم بسیار نامفهوم باشد.هنر خیاطی یکی از هنرهاییست که بسیاری از مردم در کلاسهای اموزشی ان شرکت میکنند تا این هنر زیبا را بیامزند گروه تولیدی پوشاک اندیشه در این مقاله شما را با واژه ها و اصطلاحات کاربردی در خیاطی بیشتر اشنا خواهد کرد * ابزار و اصطلاحات خیاطی * .
ابتدا مختصرا ابزار خیاطی را معرفی میکنیم ابزاری که شالوده و اساس هنر خیاطی است.
آشنایی با وسایل خیاطی
ابزار و وسایل خیاطی
1- قیچی
قیچی از ساده ترین ابزار خیاطی است ؛ قیچی باید از جنس فولاد ،قابل تیزکردن و مقاوم دربرابر زنگ زدگی باشد .
قیچی را درجای خشک نگهدارید و با روغن چرخ محل پیچ ها را چرب کنید . برای چیدن کاغذ از قیچی خیاطی استفاده نکنید.
انواع قیچی :
- ساده
- قیچی برش پارچه های ضخیم
- دالبر و زیگزاک
- قیچی برقی
2- ابزار و اصطلاحات اندازه گیری در خیاطی
متر : روکش آن باید از مشمع ویا پلاستیک باشد.معمولا طول آن ۱۵۰ سانتی متر است.
خط کش بلند متری : بهترین خط کش های متری از چوب گردو ساخته می شوند و دارای سطحی صاف و صیقلی و لبه ای نرم است که در تماس با پارچه های لطیف آنها را نخ کش نمی کند.
گونیا : برای ترسیم زوایا و خطوط عمود برهم در الگو باید از آن استفاده کرد .نوع مدرج آن بسیار مناسب تر است.
گونیای اشل : برای ترسیم الگوهای کوچک به کار می رود.
پیستوله : برای ترسیم خطوط منحنی در الگو بکار می رود.
ابزار و اصطلاحات خیاطی
132 اصطلاح خیاطی که باید بدانید ، کلمات و اصطلاحات خیاطی
- فلد : درز وسط پشت را گویند در بالاتنه.
- ژوزفین : به مدل ها و برش های زیرسینه گویند.
- اَجیده : نوعی پنبه دوزی را گویند.
- اسموک : دوخت لانه زنبوری را گویند.
- اَمپر مایل کردن : آهار دادن و غیر قابل نفوذ آب به پارچه
- لبه دوزی : پاک دوزی یا سردوزی.
- اشل : گونیای خیاطی یا شابلون خیاطی.
- مل یا ملین : کج یا صابون خیاطی.
- قرینه سازی : بوسیله کوک شل در پارچه و با کارین در کاغذ انجام می گیرد.
- سگک : نوعی قلاب چهارگوش برای کمربند ها.
- شیرازه : مادگی (جا دکمه)
- ولو لورت : تخته مخصوص برای اطو مخمل.
- وتاژ : خمیدگی ، برآمدگی در کارور پشت (کوله).
- کادر : عرض در طول الگوی جلو و پشت باضافه 5 الی 10 سانت را گویند.
- پاترون : الگو(پاترن) هم گویند.
- شالوده : الگوی کنترل شده (پایه و اساس)
- پاترون تیپ : برای لباس عروس الزامی است.
- تعریف پاترون | پاترون تیپ : الگویی است که مدل مورد نظر را روی آن پیاده و سپس روی متقال برای نمونه دوخته می شود و پس از آنکه الگو یا پاترون بی عیب شد روی پارچه مورد نظر پیاده می کنیم.
- ساسون : ساسون همان پنس می باشد.
- فاصا : کوک شل (فقیله=کوک شل)
- اوزمان : فضای ایجاد شده در الگو را گویند.
- آنفورشور : فاق شلوار یا هجاب را گویند.
- گرادینگ : تبدیل سایز به سایز بزرگتر یا کوچکتر را گویند.
- پیلی تخت : پیلی های داخلی.
- تایور : کت.
- نقطه موازنه : نقاطی از قطعات لباس که باید پهلوی هم قرار گیرند.
- پیکان یا پای کلاغ : برای محکم کردن بالای پیلی ها،ساسون ها و درزهای کوچک گویند.
- یقه گالف : به یقه اسکی یا هر یقه ای که روی اریپ مثل یقه های فانتزی که روی شانه ها ایستاده گویند.
- آستین شمیزیه : آستین مچی مردانه یا زنانه.
- دراپه : روی هم ریخته یا دوبل.
- یقه شال : یقه آرشال.
- بغلک : مرغک یا آگوده.
- ژانت : وسیله ای است برای اطو کردن درزهای کوتاه آستین ها.
- یقه فرنچی : ایستاده قفقازی-ژاپنی-سرداری و چینی را گویند.
- جیب فیلتاب : جیب مغزی دو طرفه را گویند.
- مرغک : تکه سه گوش کوچکی که برای گشادی زیر فاق شلوار یا زیر بغل آستین بکار می رود.
- زاویه قائم : همان 90 درجه می باشد که در آموزش های دیگر زیاد استفاده می شود.
- کرسله : نوار مخصوص برای کمری شلوار و دامن
- نقطه موازنه : نقاطی از قطعات لباس که باید پهلوی هم قرار گیرند.
- پیکان یا پای کلاغ : برای محکم کردن بالای پیلی ها،ساسون ها و درزهای کوچک گویند.
- یقه گالف : به یقه اسکی یا هر یقه ای که روی اریپ مثل یقه های فانتزی که روی شانه ها ایستاده گویند.
- فلد : درز وسط پشت را گویند در بالاتنه.
- گرادینگ : تبدیل سایز به سایز بزرگتر یا کوچکتر را گویند.
- پیلی تخت : پیلی های داخلی.
- تایور : کت
- دوخت پیچ رل چیست : برای پارچه های لطیف مثل حریر درزها پیچ رل می شوند.
- اصطلاح اگرند سیمان : یعنی تهیه الگوی پالتو و کت.
- ژوزفین : به مدل ها و برش های زیرسینه گویند.
- اَجیده : نوعی پنبه دوزی را گویند.
- اسموک : دوخت لانه زنبوری را گویند.
- اَمپر مایل کردن : آهار دادن و غیر قابل نفوذ آب به پارچه.
- اتون کلار : یقه ب ب پایه دار را گویند.
- علامت RS : به معنی روی پارچه.
- علامت WS : به معنی پشت پارچه.
- فولد یا F : به معنی دولای بسته پارچه.
- علامت CF : به معنی خط مرکزی جلوی الگو.
- علامت CB : به معنی خط مرکزی پشت الگو.
- حروف G یا گرین : به معنی راه پارچه.
- بلوک Block : به معنی قالب اولیه الگو.
- پیلی باکس Box : به معنی پیله دوقلو.
- یوگ چیست : برش های افقی روی الگو که به حالت تزینی روی لباس دوخته می شود.
- خط پرنسسی : خطوطی را گویند که سرشانه و حلقه آستین به پایین لباس عمود می شود و مثل دکوب ها.
- کوده چیست : بغلک یا مرغک را گویند.
- تاک یا نرو : چین های یکنواخت و ریز را گویند.
- تراک : شیار یا ترکی پارچه.
- پنل : قطعات لباس برای تزیئن.
- رافل : چین هایی که روی پارچه نرم و نازک بصورت خرد داده شود. (بصورت نوارهای چین دار).
- ژانت یا طیاره : میز کوچک اطو برای درزهای آستین و شلوار.
- شیرینگ : چند ردیف چین خرد موازی را گویند.
- پلاکت : چاکی که در آن زیپ یا بندینک یا دکمه دوخته شود.
- فلامنت : نوعی ساقه گیاه را گویند.
- کنتراست : تضاد را گویند.
- شالوده : الگوی کنترل شده.
- کاغذ پوستی : کاغذ فایل یا کالک را گویند.
- انواع کاغذ : گراف ، پوستی ، مومی.
- آناتومی : از ترکیب خطوط افقی ، عمودی ، منحنی و اریپ ساخته می شود.
- فرق ساسون و تاک : ساسون کم کم باریک می شود ولی تاک در یک خط مستقیم دوخته می شود.
- پل چیست : نوار های باریکی که کمدی دامن یا شلوار برای نگهداری کمربند گذاشته می شود.
- دامن پنل : دامن ترک (مدل ماهی)
- گلابتون چیست : از ترکیب الیاف ابریشمی یا طلا و نقره بدست می آید بنام گلابتون.
- دامن پور تفوی : به معنای دامن لنگی.
- رنگ های اصلی : قرمز ، آبی ، زرد و رنگ های ثانوی نارنجی ، بنفش و سبز.
- انواع پارچه پشمی : توئید ، فاستونی پشمی ، کشمیر ، فانل ، فوتر.
- انواع پارچه نخی : وال ، کرشه ، دبیت ، زمزم ، ململ ، چبت ، متقال.
- رنگ های سرد عبارتند از : رنگ های روشن مثل سفید ، زرد ، آبی روشن و ….
- رنگ های گرم عبارتند از : رنگ های تیره مثل قرمز ، مشکی ، بنفش و …
- کوک لغزشی : برای پروب لباس از روی لباس کوک گرفته می شود.
- انواع جیب : جیب رویی ، جیب داخل درز پهلو ، جیب هایی که روی بدنه چاک زده و می دوزیم.جیب های تزیونی ، جیب لبه دار ، جیب مغزی ، جیب راست ، جیب آستردار ، جیب کاپشن ، فتلتاب.
- حجاب : پوشش ، فاق.
- نقاب : بلیطی یا لبه اضافی زیرین زیپ شلوار را گویند.
- شابلن : نوعی اشل خیاطی.
- اپلیکه دوزی : با قطعات پارچه که شکل جالب توجه داشته باشد مثل گیپورهای درشت دور آن را قیچی کرده و روی لباس دیگری تزیین می شود.
- درز فرانسوی : یک بار از روی پارچه دوخته و بار دیگر از پشت درز گرفته می شود ، بیشتر برای پارچه های ظریف مثل ژورژت.
- پنس وتاژ : در قسمت پشت بالاتنه برای بر آمدگی کوله دوخته می شود.
- پنس کنفرماسیون : پنس زیر حلقه جلوی بالاتنه که در افراد با سینه های بزرگ گرفته می شود و تفاوت بالاتنه جلو و پشت می باشد.
- فراک : کت مجلسی آقایان که پشت کت بلند و جلوی آن مثل ژیله یا کت کوتاه می باشد.
- کمربند های مختلف : کمربند منفرد ، کمربند دوبل ، کمربند دو تیکه ، کمربند داخلی و کمربند لیفه ایی.
- پام پام : همان گلوله هایی که با کاموا درست می کنند در بافتنی ها.
- چین های ضربتی : برای صاف کردن پارچه.
- یقه پولو : اسکی بالا.
- پیراهن با خطوط پرنسس : کوب یا دکوب از کارور یا سرشانه را گویند.
- انواع بافت پارچه : بافت حصیری ، بافت اریپ ، بافت حیایی ، بافت اطلسی ، بافت کربدوشین ، بافت کرشه ، بافت کرکی ، بافت گلدار ، بافت مضاعف ، بافت لاپت.
- یقه سیلوا : یقه داپه و دوبل هفت را گویند.
- کوک برجسته : جهت اتصال لانی به پارچه لباس مثل کت و پالتو بکار می رود.
- چتائی : نوعی الیاف نبافته را گویند.
- پایه چیست : خطی است که یقه را به آن محکم وصل می کنیم.
- تار پارچه : نخ های طولی و مجکم پارچه را گویند.
- پود پارچه : نخ های ظریف و عرضی پارچه را گویند.
- واحد های اندازه گیری : متر ، سانتی متر ، دسی متر ، میلیمتر.
- پارچه هایی که از الیاف نباتات تهیه می شود : کتان ، پنبه ، کنف.
- کاغذ کالک : کاغذ طراحی و نقشه کشی.
- پیلی های بادزنی : در قسمت بالا باریک و در پایین پهن می شود.
- ابزار پیلی بکسی : دو پیلی که جهت مخالف یکدیگر درست شوند را گویند.
- پیلی آکوردئونی : باید به وسیله خشکشویی ها اطو شود برای روی دامن کلوش و شاده.
- ابزار پیلی چاقویی : پیلی معمولی باریک که دور تا دور لباس قرار گیرد.
- پیلی جانبی : به پیلی های تک تک گویند.معمولا در یک جهت از وسط یا از پهلو به هم برخورد می کنند.
- دامن اسکاتلندی : پلیسه لنگی را گویند.
- نقاب : بلیطی یا همان تکه ای که زیر زیپ قرار می گیرد.
- آنتی ژامپ : درز زیر فاق تا زمین را گویند.
- آمپی ژامپ : درز کنار بدن تا زمین را گویند.
- تاج یا کاپ : کله آستین یا نشانه را گویند که از (یک دهم) دور بازو بدست می آید.
- الگوی قالب بدن : پاترون تیپ را گویند.
- مرسریزه چیست : الیاف تابیده.
- مولاژه : یعنی استفاده پاترون برای قرینه.
- آت سایز : اندام های غیر طبیعی
- مانیرین کلار : یقه ایستاده (چینی)
- پترپن : یقه ب ب و پترن کلار ، یقه ب ب ایستاده.
- گرادینگ : علامت های روی الگو برای راه پارچه که برش می شود.
- یقه بالی : یقه سورچی (مانند یقه شومیز)
- بالاتنه غیر متقارن : یقه های یکطرفه را گویند.
- هانش : باسن..
- یقه جایوت : یقه الماسی را گویند.
